رضا شیرزادی؛ محمد پورقربان
دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1401
چکیده
قدرت نرم یکی از اشکال قدرت به شمار میآید. راهبردهای قدرت نرم معطوف به راهحلهای مسالمت-آمیز بر ارزشهای سیاسی مشترک و ابزارهای غیرخشونتآمیز جهت مدیریت مناقشات و همکاری اقتصادی، و راهبردهای قدرت ...
بیشتر
قدرت نرم یکی از اشکال قدرت به شمار میآید. راهبردهای قدرت نرم معطوف به راهحلهای مسالمت-آمیز بر ارزشهای سیاسی مشترک و ابزارهای غیرخشونتآمیز جهت مدیریت مناقشات و همکاری اقتصادی، و راهبردهای قدرت سخت به مداخله نظامی، دیپلماسی قهرآمیز و تحریمهای اقتصادی متمرکز هستند و به اتخاذ سیاستهای تقابلی با کشورهای هدف منجر میشوند. از جمله مؤلفهها و حوزههای مهم قدرت نرم، اقتصاد است. همچنین، از جمله نظریههای جدید توسعه، توسعه انسانی، و از دهه 1990 مورد توجه است که بر اساس آن، برخورداری انسان از زندگی طولانی، سالم و خلاق، هدف نهایی توسعه است. توسعه انسانی و تقویت آن، یکی از نمودهای قدرت نرم اقتصادی به شمار میرود و امروزه یکی از شاخصهای سنجش سطح توسعه کشورهای مختلف، گزارشهای ملی و بینالمللی توسعه انسانی است. هدف ما در این پژوهش، بررسی وضعیت این دو کشور جمهوری اسلامی ایران و قطر از نظر شاخص توسعه انسانی و نیز چرایی آن است. در گزارش اخیر این سازمان(2020) ایران با کسب امتیاز 783/. رتبه 70 را کسب کرده، و کشور قطر با کسب امتیاز 848/. رتبه 45 را به خود اختصاص داده است. با توجه به رتبه بندی این دو کشور این سوال مطرح میشود که چه عواملی بیشترین تأثیر را بر توسعه انسانی این دو کشور داشته است؟ در این میان، جمعیت، امید به زندگی و درآمد ملی سرانه(متغیر مستقل)، وجه تمایز و عوامل تأثیرگذار بر رتبه و شاخص توسعه انسانی دو کشور(متغیّر وابسته) را تشکیل میدهند.